> Interbellum Kısa Okuma

İspanya İç Savaşı’nda Bir İşkence Yöntemi Olarak “Modern Sanat”

İspanyol sanat tarihçisi Jose Milicua, İspanyol İç Savaşı döneminde bazı hapishane hücrelerinin mahkûmlara işkence etmek amacıyla 3 boyutlu çizimler şeklinde inşa edildiği izlenimini uyandıran delillere ulaştı.

Tarihçi Milicua; İspanyol gazetesi El Pais’e hücrelerin daha sonra iktidarı ele geçiren General Franco’nun Nasyonalist ordusuna karşı savaşan Cumhuriyetçiler tarafından 1938 yılında inşa edildiğini söyledi.

Milicua; gazeteye Cumhuriyetçi Fransız anarşist Alphonse Laurencic’in Francocu bir askeri mahkeme tarafından 1939’daki yargılanışına dair mahkeme belgelerine ulaştığını ifade etti. Bu belgelere göre Laurencic söz konusu işkence hücrelerini tasarlarken sürrealist Salvador Dali ve Bauhaus akımından Wassily Kandinsky gibi sanatçılardan ilham aldığını belirtir.

 

Sürrealist ressam Salvador Dali “Savaşın Yüzü” isimli eseri üzerinde çalışırken.

 

Aydınlatma Efektleri

 Zabıtlara göre Laurencic mahkemeye Barselona’daki hücrelerde üzerinde uyunması imkansız olan 20 derecelik açıyla eğilmiş yatakların bulunduğundan bahsetmektedir.

Mahkeme belgeleri ayrıca hücrelerin zeminlerinde mahkumların geriye ya da ileriye yürümelerini engelleyen düzensiz biçimli tuğlaların bulunduğuna işaret eder.

Raporun devamında 185 santimetreye 90 santimetre genişliğindeki hücrelerin duvarlarının; mahkûmları rahatsız edecek ve onların kafalarını karıştıracak şekilde tasarlanmış gerçeküstücü (sürrealist) desenlerle kaplandığı ve sanat eserini daha da sersemletici hale getirmek amacıyla ayrıca aydınlatma efektleri de kullanıldığından söz edilmektedir.

Laurencic bazı hücrelerde hücre sakinlerinin aniden yere yuvarlanmalarına sebep olacak taştan koltukların bulunduğunu, bazı hücrelerin ise katranla boyalı olduklarını ve bu sebeple yazın boğucu derecede sıcak hale geldiklerini söylemektedir.

Vesikalara göre Laurencic mahkemeye hücrelerin; İspanya’nın başka yerlerinde benzer yapıların inşa edildiğine dair söylentileri duymasından sonra inşa edildiğini beyan etmektedir.

 

Söz konusu işkence hücrelerinin Bir hücrenin Madrid’deki bir sanat sergisinde sergilenen replikası.

 

Kesilmiş Gözyuvarı

Hücrelerin; Barselona’daki Vallmajor ve Saragossa caddelerindeki Cumhuriyetçilere ait hapishaneleri ziyaret eden gazetecilerden saklanmış olduğu belirtiliyor.

Milicua, Murcia’daki Nasyonalist mahkumların Salvador Dali’nin eserlerini ve Luis Bunuel’in Un Chien Andalou (“Bir Endülüs Köpeği”) filmini izlemeye zorlandıklarına dair kanıtların da olduğunu dile getirdi.

Gerçeküstücü filmde bir gözyuvarının kesilerek açıldığı müstehcen bir sahne yer alıyor.

Modern sanat General Franco’nun destekçisi olan Nazi rejimi tarafından “yozlaştırıcı” olması gerekçesiyle eleştirilmekteydi.

Yorum Ekle

Yorum yazmak için tıklayın