Alman – Türk İttifak Antlaşması, Osmanlı İmparatorluğu’nun İttifak devletleri safında savaşa sokan gizli ittifak antlaşmasıdır. 2 Ağustos 1914’te İstanbul’da imzalanan antlaşmayı Osmanlı adına Sadrazam Said Halim Paşa, Almanya adına ise Alman Büyükelçisi Baron Hans von Wangenheim imzalamıştır (Baron Wangenheim Osmanlı’nın askeri durumunu yetersiz bularak bu ittifaka karşı çıkmış fakat Alman İmparatoru Wilhelm’in ittifakın imza edilmesi yönündeki talimatına boyun eğmiştir). Antlaşma Sadrazam Said Halim Paşa’nın Yeniköy’deki yalısında imzalanmış, aynı gün imparatorlukta seferberlik ve sıkı yönetim ilan edilmiştir. Aşağıda Osmanlı İmparatorluğu’nun İttifak devletleri safında savaşa girmesiyle sonuçlanan antlaşmanın eski Türkçeyle yazılmış orijinal metni ve günümüz Türkçesine uyarlanmış hâli bulunmaktadır.
Alman – Türk İttifak Muahedesi
İstanbul-Tarabya, 2 Ağustos 1914
1— Tarafeyn-i âkıdeyn, Avusturya, Macaristan ile Sırbistan arasında tahaddüs eden ihtilâf-ı hazıra karşı katî bir bitaraflık muhafazasını deruhte eder.
2— Rusya, Avusturya-Macaristan aleyhine fiilî tedabir-i askeriye ile müdahale ederek böylece Almanya’nın da harbe duhulünü mecburî kılarsa bu husus Türkiye’nin de harbe iştiraki için sebep teşkil edecektir.
3— Hal-i harpte Almanya, heyet-i ıslahiyesini Türkiye emrinde ipka edecektir. Buna mukabil Türkiye dahi bu heyet-i ıslahiyeye Harbiye Nâzırı hazretleriyle heyet-i ıslahiye reisi hazretleri arasında doğruca takarrür edecek esasata tevfikan ordunun sevku idaresi hususunda fîilî bir nüfuz itaasını temin eder.
4— Tehdide maruz olacak Osmanlı topraklarının Almanya lüzumunda silâhla müdafaa eylemeyi taahhüt eder.
5— Her iki imparatorluğu ihtilâfat-ı hazıradan tevellüt edebilecek ihtilâta karşı sıyanet maksadıyle akdedilmiş olan itilâf zirde isimleri muharrer murahhaslar tarafından imzası akabinde merî olacak ve mütekabil taahhüdat-ı mümasile ile 31 kanun-u evvel 1918 tarihine kadar hükmü devam edecektir.
6— Balâda tespit edilmiş olan tarihten altı ay evvel tarafeyn-i âliyeyn-i âkideyn tarafından bir ihbar vaki olmadığı takdirde muahedenin ahkâmı yeniden beş sene daha merî olacaktır.
7— Bu muahede Haşmetlû Almanya İmparatoru ve Prusya Kralı hazretleriyle Osmanlı imparatoru hazretleri tarafından tasdik edilecek ve musaddak nüshalar tarih-i imzadan bir ay zarfında teati olunacaktır.
8— Bu muahede gizli tutulacak ve ancak tarafeyn-i âliyeyn-i âkıdeynin arasında bil-itilâf neşredilecektir… Tasdikan.
İmzalar: Baron Von Wangenheim – Sait Halim
Not:
2 Ağustos 1914 tarihli ve zaten imzasıyle beraber yürürlüğe giren bu ittifak muahedesi, ancak 4 Ekim 1914’te kabineye arz olunmuş ve aşağıdaki nâzırları heyeti tarafından kabul edilmiştir. Fakat muahedenin hakikî metni ve aslı elde bulunmamaktadır.
Sadrazam: Prens Sait Halim Paşa
Şeyhülislâm ve Evkaf-i Hümayun Nâzırı: Hayri Efendi
Harbiye Nâzırı: Enver Paşa
Dahiliye Nâzırı: Talât Bey
Adliye ve Şura-yı Devlet Reisi: İbrahim Bey
Bahriye Nâzırı: Cemal Paşa
Maliye Nâzırı: Cavit Bey
Nafia Nâzırı: Çürüksulu Mahmut Paşa
Ticaret ve Ziraat Nâzırı: Süleyman Elbüstanî Bey
Posta Telgraf Nâzırı: Oskar Efendi
Maarif Nâzırı: Şükrü Bey
4 Teşrin-i evvel 1330
Günümüz Türkçesiyle Alman – Türk İttifak Antlaşması
İstanbul-Tarabya, 2 Ağustos 1914
1 – Anlaşma tarafları Avusturya-Macaristan ile Sırbistan arasındaki mevcut ihtilafta tarafsız kalmayı taahhüt eder.
2 – Rusya, faal askerî adımlarla müdahale eder ve Avusturya-Macaristan dolayıyla casus foederis ile Almanya’yı karşısına alırsa, Türkiye de casus foederis koşullarına tabidir.
3 – Almanya savaş durumunda askerî misyonunu Türkiye’de bırakacaktır. Anında yürürlüğe girmiş olan, Türk savaş bakanı ekselansları ve Alman askerî misyon şefi arasında gerçekleşen önceki anlaşmalara göre, Türkiye adı geçen askerî misyonun Türk ordusunun genel komutasında etkin nüfuz sahibi olacağını garanti eder.
4 – Tehdit durumunda ve gerekli olduğunda Almanya imparatorluğu, Türkiye imparatorluğu topraklarını silahlı kuvvetlerle savunmayı taahhüt eder.
5 – İşbu anlaşma iki ülkeyi mevcut ihtilaftan doğabilecek uluslararası karışıklıklardan korumak için yapılmıştır; belirtilmiş tam yetkili kişiler tarafından imzalandığı andan itibaren yürürlüğe girer ve 31 Aralık 1918 tarihine kadar, mevcut tüm kararlarıyla bağlayıcıdır.
6 – İmza taraflarından herhangi biri antlaşma bitim tarihinden altı ay öncesine kadar antlaşmanın iptal olacağını bildirmezse antlaşma beş yıl daha uzamış olur.
7- İşbu belge Alman kayser ekselansları, Prusya kralı ve Osmanlı imparatoru ekselansları tarafından tasdik edilecektir. Tasdikler imza tarihinden bir ay sonra takas edilecektir.
8- İşbu antlaşma gizli kalacaktır ve imza taraflarının biri tarafından ancak diğer tarafın onayı ile yayınlanabilir.
Kaynak: Aydemir, Şevket Süreyya. [1963] 2007. Tek Adam: Mustafa Kemal 1881-1919, Cilt I. İstanbul: Remzi Kitabevi. 375-376.
Yorum Ekle