> İkinci Dünya Savaşı Kısa Okuma

Bir İngiliz zırhlı tugayına karşı bir Tiger: Villers Bocage

Villers-Bocage Muharebesi, Müttefiklerin Alman işgali altındaki Fransa’ya düzenledikleri seferi başlatan Normandiya Çıkarması’ndan bir hafta sonra, 13 Haziran 1944 tarihinde Alman ve İngiliz kuvvetleri arasında yaşanan bir muharebedir. Muharebe, İngilizlerin pozisyonlarını sağlamlaştırmak için Caen şehrinin batısındaki Alman hatlarında oluşan bir boşluktan faydalanmaya teşebbüs etmelerinin sonucunda vuku buldu. Villers-Bocage köyünün içinde ve çevresinde bir gün boyunca çarpıştıktan ve ikinci gün de köyün dışındaki bir mevziyi müdafaa ettikten sonra İngiliz kuvvetleri geri çekildiler.

Hem Müttefikler hem de Almanlar Caen’in kontrolünün Normandiya Muharebesi üzerinde hayati bir etkisi olacağını düşünüyorlardı. 6 Haziran tarihli D-Day’i takip eden günlerde Almanlar süratle şehrin önünde bir savunma hattı oluşturdular. 9 Haziran günü İngilizlerin şehri iki koldan sarıp kuşatarak Caen’i ele geçirme teşebbüsleri engellendi. İngiliz İkinci Ordusu’nun sağ kanadındaki Amerikan 1. Piyade Tümeni Alman 352. Piyade Tümeni’ni geri çekilmeye zorladı ve savunma hattında bir boşluk oluşturdu. Tilly-sur-Seulles bölgesinde güney yolunu kapatan Alman Panzer-Lehr Tümeni’ni pas geçerek ilerleme fırsatını kullanmak amacıyla 22. Zırhlı Tugay ve 7. Zırhlı Tümen’e bağlı zırhlı birliklerden, toplardan ve piyadeden oluşan müşterek bir kuvvet Villers-Bocage’e doğru bir kuşatma harekâtına başladı. İngiliz komutanlar Panzer-Lehr Tümeni’nin kanadında güçlü bir düşman unsuru görünce geri çekileceğini veya kuşatılacağını ümit ediyorlardı.

9/10 Haziran gecesinde Alman 352. Tümeni’nin Saint-Lô’ya doğru ricat etmesiyle Alman hatlarında oluşan geniş boşluk.

Tuğgeneral William “Loony” Hinde komutasındaki İngiliz 22. Zırhlı Tugayı’na ait birlikler 13 Haziran sabahı ciddi bir olayla karşılaşmadan Villers-Bocage’a ulaştılar. Öncü unsurlar Caen yolundaki köyden doğuya, 101. SS Ağır Panzer Taburu’nun Tiger I tankları tarafından pusuya düşürüldükleri 213. Nokta’ya doğru ilerledi. Saat 09.00’da Obersturmführer Michael Wittmann’ın tankı bulunduğu örtülü pozisyondan çıkıp namlusunu anayola doğru çevirdi. Wittmann önce Point 213’ün en önünde bulunan İngiliz tanklarını imha etti. Ardından Villers-Bocage’e doğru ilerleyip yol kenarı boyunca park etmiş birkaç taşıma aracını vurdu; yakıt tankları yüksek patlayıcı mühimmat ve makineli tüfekler tarafından vurulan araçlar hızla alev alarak yanmaya başladı. Köyün doğu ucuna ilerleyen Wittmann birkaç hafif tankla çarpışmaya girdi. Wittmann’ın faaliyetleri karşısında alarma geçmiş olan köyün ortasındaki hafif tanklar hızla yoldan çekilirken, İngilizler bu kez orta sınıf tanklarını ileri sürdü. Bu sırada Wittmann ilave bir İngiliz tankını, iki topçu gözlemci tankını, bir keşif aracını ve bir yarı tırtıllı aracı yok etti. [1]

Wittmann’ın olay hakkında Alman radyosuna verdiği röportaj.

Wittmann’ın sebep olduğu bu kaosun ardından neler olduğuna ilişkin çeşitli anlatılar mevcuttur. Bazı tarihçiler Wittmann’ın iki topçu gözlemci tankını imha etmesinin ardından kısa süreliğine bir Sherman Firefly’la düelloya girişip geri çekildiğini söylemektedir.[2] Ardından Tiger’ın köyün doğuya bakan kısmının dış kesimlerinde bir anti-tank tarafından savaş dışı bırakıldığı rapor edilmiştir.[3] Lâkin Wittmann tankının köyün merkezinde savaş dışı kaldığnı söylemiştir. 101. SS Ağır Panzer Taburu on beş dakikadan kısa bir süre içerisinde 14 tank, iki anti tank silahı ve 15 taşıma aracı imha etmiş ve bu sayıların kahiri ekseriyetinin altına Wittmann imza atmıştır. Wittmann Villers Bocage’daki başarısı sayesinde Hauptsturmführer yani yüzbaşılığa terfi ettirilmiş ve Meşe Yapraklı ve Kılıçlı Şövalye Haçı’yla ödüllendirilmiştir.[4]

Hauptsturmführer Michael Wittmann (22 Nisan 1914; Vogelthal, Oberplatz, Bavyera – ö. 8 Ağustos 1944)

İngiliz tugayının komutanı Hinde, muharebeden altı saat sonra Villers-Bocage’nin kuzeyinde, daha kolay müdafaa edilebilecek bir tepeye geri çekilme emrini verdi. Ertesi gün Almanlar her yönden gelecek saldırılara göre hazırlanmış tugay tahkimatlarına karşı taarruza geçtiler. İngilizler büyük kayıplar vererek Almanları püskürttüler ve sonra bulundukları çıkıntıyı terk ederek geri çekildiler. Caen Muharebesi Villers-Bocage’nin doğusunda devam etti, şehrin yıkıntıları Kraliyet Hava Kuvvetleri’ne ait stratejik bombardıman uçakları tarafından yapılan iki hava taarruzundan sonra ele geçirildi.[5][6]

İngilizlerin Villers-Bocage Muharebesi’ni idaresi ihtilaflı bir konudur. Onların bu muharebedeki ricatları D-Day sonrasındaki  “toprak için mücadele”** safhasının sonunu ve Caen’in ele geçirilmesi için icra edilen yıpratma savaşının başını simgeler. Bazı tarihçiler İngiliz taarruzunun Alman ordusunun mücadele gücünden değil, bazı üst komutanlardaki inanç eksikliğinden kaynaklanan bir başarısızlığına yorarken, bazıları da müşterek İngiliz kuvvetinin bu görev için yetersiz olduğu kanısındadır.

Notlar:

*çıkıntı: Cephe hattında taraflardan birinin mevzilerinin düşman hattının içerisine doğru sokulması durumunda oluşan düzene verilen isim.

**İng. orjinali: scramble for ground; çıkarmadan sonra tutunacak ufak bir toprak parçası elde etmek için yapılan mücadeleden bahsediliyor.

Kaynakça:

[1] Forty, George (2004). Villers Bocage. Battle Zone Normandy, Stroud: Sutton, s.62.

[2] Marie, Henri (2004) [1993]. Villers-Bocage: Normandy 1944 (bilingual ed.), Bayeux: Editions Heimdal, s.70.

[3] Forty, George (2004). Villers Bocage. Battle Zone Normandy, Stroud: Sutton, s.65

[4] a.g.e., s.173.

[5] Reynolds, Michael (2002). Sons of the Reich: The History of II SS Panzer Corps in Normandy, Arnhem, the Ardennes and on the Eastern Front. Havertown: Casemate Publishers and Book Distributors, s.107.

[6] a.g.e., s.26.

Yorum Ekle

Yorum yazmak için tıklayın